Πάρτε πίσω το πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία

«Ο κορωνοϊός απειλεί την υγεία μας και η κυβέρνηση απειλεί το δικαίωμα στη εκπαίδευση και την πρόοδο. 

Πάρτε πίσω το πολυνομοσχέδιο της ντροπής»

   της  Βέλλη  Ανθής, εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής, 

                                   προέδρου  ΣΕ.ΠΕ. Γλυφάδας - Β.Β.Β.  και  

                                   Δημοτικής Συμβούλου Δήμου Βάρης Βούλας                              

                                   Βουλιαγμένης με  τη ΡΙ.ΚΙ.Π.  Β.Β.Β.

27/4/2020

     Σε μία συγκυρία που η προσοχή όλων είναι στραμμένη στην υγειονομική κρίση, Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (Υ.ΠΑΙ.Θ.) και η κυβέρνηση της Ν.Δ., χωρίς διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας, θέλει να επιβάλει όλες τις αλλαγές, που δεκαετίες τώρα ονειρεύονται οι συντηρητικές κυβερνήσεις, φέρνοντας προς ψήφιση στη Βουλή ένα πολυνομοσχέδιο, αναχρονιστικό, αντιεκπαιδευτικό με αυταρχικό τρόπο και κατά βάση αντιλαϊκό. Η κίνηση αυτή είναι πολιτικά απαράδεκτη και εχθρική απέναντι σε χιλιάδες εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς μία και λόγω των περιοριστικών μέτρων δεν υπάρχει το περιθώριο για συνολική αξιολόγηση μέσω γενικών συνελεύσεων και μαζικών συγκεντρώσεων.

      Μία και περιλαμβάνονται σε αυτό ρυθμίσεις που αγγίζουν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης: το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε τα πιο σημαντικά σημεία του:

• ·         Ως αναφορά στο Νηπιαγωγείο, η νέα εκπαιδευτική παρέμβαση με την κατάτμηση του προγράμματος του σε διδακτικά αντικείμενα-ενότητες (εισαγωγή Αγγλικών, Φυσικής Αγωγής και Ρομποτικής προς το παρόν) δεν λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά αυτής της ηλικίας, ενώ έχει σκοπό να εισαγάγει απότομα τα νήπια σε αυστηρά δομημένα προγράμματα, αμφισβητώντας τον κυρίαρχο παιδαγωγικό ρόλο της συγκεκριμένης βαθμίδας. Επίσης αυξάνει τον αριθμό των νηπίων ανά τμήμα. Η κυβέρνηση αντί να πάρει άμεσα μέτρα για τη μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη και τη δημιουργία σύγχρονων υγειονομικών σχολικών δομών, προωθεί το στοίβαγμα μέχρι και 26 μαθητών σε ακατάλληλες πολλές φορές αίθουσες . Την ίδια στιγμή, δε,  που νομοθετούν όλα αυτά, δεν έχουν πάρει τα απαραίτητα μέτρα για την πλήρη και ουσιαστική εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής Προσχολικής Αγωγής σε όλη την Ελλάδα, με σύγχρονους όρους και προϋποθέσεις (κτιριακές εγκαταστάσεις, επιστημονικό προσωπικό, βοηθητικό προσωπικό)

• ·         Σχετικά με το Δημοτικό, εισάγεται η Ρομποτική, καθώς και άλλα ανάλογα μαθήματα των λεγομένων «εργαστηριακών δεξιοτήτων» στο αναλυτικό πρόγραμμα, που σκοπό έχουν να προσφέρουν στα παιδιά μόνο δεξιότητες, όπως άλλωστε επιβάλλει το σχολείο της αγοράς, σε βάρος της ουσιαστικής γνώσης. Δεν είμαστε αντίθετοι σε τέτοιου τύπου δεξιότητες. Δεν μπορεί όμως να ρίχνουμε το βάρος της ‘’μεταρρύθμισης’’ μόνο σ’ αυτές στη συγκεκριμένη σχολική βαθμίδα, στην οποία αυτό που  πρέπει να αναπτύξουν τα παιδιά είναι κοινωνικές δεξιότητες, κιναισθητικές ικανότητες, δημιουργική σκέψη, κριτική αντίληψη, μέσα από ένα αναλυτικό πρόγραμμα και σύγχρονα σχολικά εγχειρίδια που θα τα φέρνουν σε επαφή με τη γνώση βιωματικά και αβίαστα. Δυστυχώς όμως είμαστε πολύ μακριά από αυτούς τους στόχους και δεν θα μας σώσει η Ρομποτική από τις σημερινές ελλείψεις και παθογένειες, αλλά δυστυχώς θα τις καλύψει, με τη γνωστή μέθοδο του εντυπωσιασμού(σημειωτέον ότι και για τη ρομποτική δεν έχει προβλεφθεί το υψηλό κόστος του εργαστηρίου ή της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών). Επιπροσθέτως κι  εδώ όπως και στο νηπιαγωγείο θεσμοθετείται η αύξηση των μαθητών ανά τμήμα, η οποία  δυσχεραίνει την παιδαγωγική διαδικασία με τον αριθμό των μαθητών να φτάνει ανά τμήμα από 22 σε 24 ή 26 μαθητές. Επίσης αυξάνεται ο ελάχιστος αριθμός μαθητών  και νηπίων ανά τμήμα και αυτή η αύξηση σημαίνει ότι κάποιοι μαθητές θα αναγκαστούν να ψάξουν  στα όμορα σχολεία τη δυνατότητα εγγραφής τους, μακριά από το σχολείο της γειτονιάς τους. Επίσης θα οδηγήσει σε συγχωνεύσεις τάξεων, λιγότερες θέσεις εργασίας και άρα απόλυση κάποιων αναπληρωτών, που καλύπτουν, εδώ και μία δεκαετία, μόνιμες και διαρκείς ανάγκες στην εκπαίδευση και έχουν γίνει όμηροι των κυβερνήσεων όλα αυτά τα χρόνια. Για όσους, δε, από αυτούς αρνηθούν τοποθέτηση(σε καμιά δυσπρόσιτη περιοχή ή για σοβαρούς προσωπικούς λόγους) το πολυνομοσχέδιο κρύβει για αυτούς τη δυσάρεστη έκπληξη τιμωρητικού αποκλεισμού τουλάχιστον ενός έτους από τους διορισμούς. 

• ·         Οι πραγματικές προθέσεις του Υπουργείου φαίνονται και από το γεγονός ότι δεν παίρνεται κανένα ουσιαστικό μέτρο για την ενίσχυση των απαραίτητων υποστηρικτικών δομών του σχολείου και για τη στελέχωση τους με το αντίστοιχο προσωπικό. Δεν μπορεί η ευθύνη για τα παιδαγωγικά, κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα που προκύπτουν σήμερα στα σχολεία, που θα έπρεπε να καλυφθούν με διεπιστημονική ομάδα, να μεταφέρονται στις πλάτες των εκπαιδευτικών μέσω του θεσμού των «Εκπαιδευτικών Εμπιστοσύνης».

• ·         Για την ειδική αγωγή δεν έχουμε πολλά να πούμε μία και η έγνοια της κυβέρνησης  είναι φανερή, αφού ακόμα και ο διορισμός των 4.500 εκπαιδευτικών σε αυτήν έχει παραπεμφθεί στις καλένδες. Αλλά και οι διατάξεις για κατά προτεραιότητα κάλυψη στην ειδική αγωγή των κενών στα ειδικά σχολεία, φανερώνει την πρόθεση της κυβέρνησης να αφήσει χιλιάδες κενά σε τμήματα ένταξης και παράλληλης στήριξης στον ευαίσθητο χώρο της ειδικής αγωγής, που χρειάζονται όλοι οι μαθητές από την πρώτη μέρα του σχολείου να έχουν τον εκπαιδευτικό δίπλα τους.

• ·         Στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, που μετατρέπονται σε εξεταστικά κέντρα, αυξάνονται τα εξεταζόμενα μαθήματα, καθώς και το βαθμολογικό όριο προαγωγής και απόλυσης από 9,5 σε 10, εισάγεται ο θεσμός της «Τράπεζας Θεμάτων», επανέρχεται η (αναχρονιστική, αυταρχική, αντιπαιδαγωγική, τιμωρητική) αναγραφή της διαγωγής στο απολυτήριο και ο «πολύ πετυχημένος……» θεσμός των πολυήμερων αποβολών (γυρίστε τα ρολόγια πολλά χρόνια πίσω). Είναι βέβαια κοινώς αποδεκτό πως η συνειδητή πειθαρχία, η συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία, η αγάπη για τη μάθηση είναι αξίες που καλλιεργούνται μέσα από το ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, τους στόχους και τις αξίες του καλλιεργεί. 

 Σίγουρα αν ψηφιστούν αυτά τα μέτρα, η εισαγωγή των μαθητών στα ΑΕΙ θα γίνεται πολύ πιο δύσκολα και θα συμβαδίζει, περισσότερο από κάθε άλλη φορά τα τελευταία χρόνια, με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των μαθητών, καθώς η «Τράπεζα Θεμάτων» (μίνι πανελλαδικές δηλαδή ) είχε ως αποτέλεσμα το 2014, που εφαρμόστηκε, την παραπομπή του 20% των μαθητών της πρώτης Λυκείου για το Σεπτέμβριο, αφορούσε δηλαδή τον έναν στους τέσσερις μαθητές των γενικών λυκείων, κατά μέσο όρο πανελλαδικά, ενώ σε πολλούς Δήμους, χτυπημένους από την ανεργία, η στρατιά του μετεξεταστέων περιέλαβε τον έναν στους τρεις μαθητές. Από την άλλη οι αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών, όπως η επαναφορά των Λατινικών, γίνεται ως μία νέα κατανομή ειδικοτήτων, αλλά και για ψηφοθηρικούς και ιδεολογικούς λόγους, μία και η κοινωνιολογία αναπτύσσει στα παιδιά «αριστερά πρότυπα», ενώ η εισαγωγή των  Λατινικών ικανοποιεί τους  συντηρητικούς ψηφοφόρους της κυβέρνησης.

• ·         Από το πολυνομοσχέδιο δεν μένουν  στο απυρόβλητο ούτε τα ΕΠΑΛ, που με τη ρύθμιση για το ανώτατο ηλικιακό όριο εγγραφής σε αυτά τα 17 έτη, κλείνει ο δρόμος για χιλιάδες μαθητές να συνεχίσουν τη φοίτηση τους στην ειδικότητα της επιλογής τους, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην ιδιωτική επαγγελματική εκπαίδευση, που θα αποτελεί μονόδρομο και συγχρόνως αποκλεισμό από τη μόρφωση για όσους μαθητές δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα.

• ·         Επίσης, δίνοντας έμφαση στην αριστεία «των λίγων», η κυβέρνηση των πλαστών πτυχίων και του Σκόιλ Ελικικού, αυξάνει τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία, κόντρα στο χρόνιο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας για άριστα σχολεία ισότιμα για όλους τους μαθητές.

• ·         Ένα άλλο σημείο που αξίζει την προσοχή μας είναι η εισαγωγή των υποχρεωτικών εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας του σχολείου με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και την άμεση εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μήπως,  πίσω από αυτές τις όμορφες συμπράξεις και συνεργασίες των συγκεκριμένων διατάξεων κρύβεται ένα υποχρηματοδοτούμενο σχολείο, που θα αναζητά χορηγούς (οι οποίοι θα δικαιούνται να έχουν λόγο στα εκπαιδευτικά πράγματα);

• ·         Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση οι προτεινόμενες παρεμβάσεις του Υπουργείου Παιδείας έρχονται να απελευθερώσουν την αγορά κάθε είδους εκπαιδευτικών προϊόντων και προγραμμάτων σπουδών και κατάρτισης, ολοκληρώνοντας την εικόνα του Πανεπιστημίου Α.Ε. . Ο στόχος τους είναι να δίνονται πολλά διαβαθμισμένα πτυχία, που θα καλύπτουν τις ανάγκες που προκύπτουν κάθε φορά στην αγορά εργασίας. Έτσι αλλοιώνουν το βασικό χαρακτήρα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, πού είναι η επαφή των φοιτητών με την επιστημονική έρευνα και γνώση, μετατρέποντας την αποκλειστικά σε έναν απλό και αποτελεσματικό  πάροχο δεξιοτήτων.

• ·         Σε αυτό το πολυνομοσχέδιο  μεταξύ των άλλων η κ.Υπουργός, αναφερόμενη στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μίλησε για αναβάθμιση του ρόλου του Διευθυντή της σχολικής μονάδας, την προώθηση ενός νέου συστήματος επιλογής στελεχών και εφαρμογή ενός συστήματος αξιολόγησης, που θα ξεκινήσει από τις σχολικές μονάδες και θα προχωρήσει στους εκπαιδευτικούς, με αποκλειστικό στόχο την επιβράβευση των εκπαιδευτικών (και σχολείων), καθώς και τη βελτίωσή τους, μέσω επιμόρφωσης. Είναι όμως ετσι; Επαναφορά του επιθεωρητισμού «μυρίζει»! Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, αγιογραφώντας  τα σχέδια της για την επιβολή ενός πανοπτικού συστήματος ελέγχου και κατηγοριοποίησης εκπαιδευτικών και σχολείων μέσω της επιμόρφωσης, βαφτίζει την εγκαθίδρυση του φόβου, του ανταγωνισμού στα σχολεία, των απολύσεων, των μισθολογικών και βαθμολογικών καθηλώσεων των εκπαιδευτικών, καθώς και την υποχρηματοδότηση ή συγχώνευση σχολικών μονάδων, «αξιολόγηση». Γιατί το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί σε σχέση με την αξιολόγηση, για να βγάλουμε σωστά συμπεράσματα, δεν είναι (το λάθος ερώτημα) εάν «σε μία κοινωνία που όλοι αξιολογούνται, γιατί οι εκπαιδευτικοί δεν θέλουν να αξιολογηθούν», αλλά το «αν αυτή η αξιολόγηση γίνεται για το καλό των μαθητών και του δημόσιου σχολείου, με στόχο την αναβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης, που δίνεται μέσα σε αυτό ή  για την απαξίωση του». Με λίγα λόγια «αξιολόγηση από ποιους για ποιους και για ποιο σκοπό». Ο χαρακτήρας της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου είναι ουσιαστικά συστημικός και εξαρτάται από πλήθος παραγόντων, όπως είναι οι υποδομές, ο εξοπλισμός, η μορφή και το περιεχόμενο της σχολικής γνώσης, τα μέσα διδασκαλίας, οι οργανωτικές και διοικητικές δομές, οι μέθοδοι διδασκαλίας, οι παιδαγωγικές πρακτικές και πρωτοβουλίες αλλά και τα προγράμματα συνεχούς επιμόρφωσης. Είναι φανερό ότι τίποτα από όλα αυτά δεν αλλάζει και ότι τέτοιου τύπου διατάξεις για τη λεγόμενη «αξιολόγηση», σκοπό έχουν να φορτώσουν στην πλάτη των εκπαιδευτικών όλα τα «κακώς κείμενα» της εκπαίδευσης που είναι αποτέλεσμα της υποχρηματοδότησης και της χρόνιας αδιαφορίας για αυτήν. Σήμερα, λοιπόν, με μια κυβέρνηση που υποκρίνεται ότι ενδιαφέρεται για οτιδήποτε δημόσιο, είναι φανερό ότι ο σκοπός της διαδικασίας αξιολόγησης δεν είναι τίποτα άλλο, παρά να γίνει αυτή  ο Δούρειος Ίππος, μέσω του οποίου, θα υποβαθμίσει κι άλλο τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της Εκπαίδευσης. Αυτό είναι βέβαια  εύκολο να συμβεί, παίρνοντας την κοινωνία με το μέρος της, λέγοντας ψέματα και κατηγορώντας τους εκπαιδευτικούς ότι είναι μία συντεχνία που αρνείται να αξιολογηθεί. Σε αυτό βοηθάνε τα ‘’γνωστά’’ Μ.Μ.Ε., που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα και τα οποία  έριξαν πρόσφατα τόνους λάσπης στην εκπαιδευτική κοινότητα, που μόνο η  φυγοπονία δεν τη χαρακτηρίζει, μία και απέδειξε την αξιοσύνη της, σηκώνοντας το δυσανάλογο βάρος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τον καλύτερο τρόπο, δεδομένων των συνθηκών. Μην ξεχνάμε πως ακόμα περιμένουμε να  δοθεί  ο απαραίτητος εξοπλισμός, η υλικοτεχνική υποδομή και η επιμόρφωση για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αν λοιπόν κάτι πρέπει να αξιολογηθεί είναι η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας για την εκπαίδευση η οποία προς το παρόν παίρνει κάτω από τη βάση.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, το συγκεκριμένο πολυνομοσχέδιο θα πρέπει να βρει αντίθετους όλους τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους γονείς και όλη την κοινωνία.

Μένουμε ενεργοί, δε σιωπούμε, αγωνιζόμαστε για το δημόσιο αγαθό της  δωρεάν παιδείας για όλους τους μαθητές.

                                                                                                       ΒΕΛΛΗ   ΑΝΘΗ